En Güncel Film Önerileri

Anadolu Parsı Yaşıyor mu? Anadolu Parsı Hakkında Bilgi

  • 06 Şubat 2020
Anadolu Parsı Yaşıyor mu? Anadolu Parsı Hakkında Bilgi

Anadolu Parsı yaşıyor mu? diye hepimiz merak ederiz. Anadolumuzun yaban hayatına renk katan Anadolu Parsı‘nın yaşama ihtimali bile bizi mutlu eder.

Anadolu Parsı Yaşıyor mu? Anadolu Parsının Görüldüğü iller Anadolu Parsı Özellikleri Nesli Tükendi mi? Anadolu Parsının nesli neden tükendi?

Bu yazımızda Anadolu parsıyla ilgili bazı bilgileri vereceğiz. Anadolu parsı, birçok pars türüyle genetik olarak neredeyse aynı özellikleri taşır. Anadolu parsı, 200-250 cm boyutlarında ve 45-70 kg ortalama ağırlığa sahiptir. Doğada yaklaşık olarak 20 yıl kadar hayatta kalır. Anadolu’nun en çevik ve en güzel yırtıcısı olan pars türü sıklıkla İran parsıyla karıştırılır.

pars

pars

Anadolu parsı son derece gizemli bir hayvan türü. İzine rastlamak ya da onunla doğada karşılaşmak imkansıza yakın. Neslinin tükenmesiyle ilgili tarihçesi de oldukça ilginç ve hüzünlü.

Avcıların Anadolu’da pars öldürerek ünlerine ün katmaları ve egolarını tatmin etmeleri, kürkleri için öldürülmelerinden daha çok zarar getirmişti. Anadolu parsının beslendiği şeylerden birisi de yaban keçisiydi. Anadolu parsı Doğu Akdeniz ve Doğu Anadolu taraflarında yaşamıştı. Yaşam alanı darlaştıkça insanların da hayvanlarını avlamaya başladı ve bu kez de zehirlenmeler ve vurulmalarla türün içinde bulunduğu tehlike artmıştı. Anadolu parsı dağlık ve ormanlık alanlarda son derece gizemli olarak yaşasa da, başına Mantolu Hasan adında bir avcı belası açılacaktı.

Anadolu Parsı

Anadolu parsı ve Mantolu Hasan

1930-1950 Yılları arasında Anadolu’nun büyüleyici ve gizemli parsına adeta savaş açmıştı Mantolu Hasan. 1937 Yılındaki bir kanunla Pars her zaman avlanılabilir bir hayvan haline gelmişti. Mantolu Hasan, sürekli olarak pars vuruyor ve bununla gurur duyuyor, üstelik ödül de alıyordu. Mantolu Hasan bir inanışa göre Anadolu parslarına kafayı çok fazla takmıştı. Bu hayvan düşmanı insan tüfekle vurmakla kalmıyor, zehirleme yöntemiyle de parsların soyuna zarar veriyordu. Evet, insan demek bile zor kendisine. Şimdi o dönem öyleydi falan diyeceksiniz değil mi? Hayır, bu hayvan düşmanı kendi bölgesinde avlayacak pars kalmayınca pars avlamaya başka bölgelere giden ve parsları zevk için öldüren bir katildi. Pelerin gibi doladığı pars kürküyle dolaşırdı. Mantolu Hasan, yaptığı bu katliamlar için ödül bile alırdı. Anadolu parsı nesli bu tarz avcılık faaliyetleri nedeniyle hızla azalarak son bulmuştur.

anadolu-parsi-mantolu-hasan

anadolu-parsi-mantolu-hasan

Anadolu parsının hala yaşayıp yaşamadığı bir tartışma konusu. Anadolu şu an geçmişte avlanan bu yırtıcıyı merakla takip ediyor. Anadolu parsıyla ilgili ne zaman bir haber çıksa bütün Türkiye’de merakla araştırılır ve yaşıyor olduğuna inanılır. Genellikle Vaşak ile ve pars alt türlerinin ülkemize diğer ülkeler girmesiyle ortaya çıkan bu haberlerdeki canlılar maalesef Anadolu parsı değildir.

2013 yılında ülkemizde vurulan bir Leopar ile karıştırılmış ve tekrardan türün hala hayatta olduğuna dair bilgiler yayılmıştı. Ancak bu Leopar, İran’dan gelmeydi. Anadolu parsı zaten genellikle İran parsıyla karıştırılır.

Hayvanları seviyorsanız: Köpek Eğitimi Temel İtaat Eğitimi

Anadolu parsı hala hayatta mı? Anadolu parsının nesli tükendi mi? Parsın neslinin tükenmesi ilginç ancak yaşayıp yaşamadığı konusu daha da ilginç.

anadolu parsı yasiyor mu

Anadolu Parsı Yaşıyor mu?

Parsın varlığı en son 1974’de resmi bir şekilde kaydedilmiş ve bir daha asla resmi olarak varlığına dair kayıt düşülmemiştir. 1974’de son pars, Beypazarı ilçesinin 5 km batısındaki bir köyde bir kadına saldırması sonucu vurulmuştur.  2001 yılında Doğu Akdeniz’de Dandi mevkiinde, Doğu Karadeniz’de de Müsikli Deresi’nde görüldüğü iddia edilmiştir.

Yine 2004 Yılında da Doğu Karadeniz’in Pokut Yaylası’nda görüldüğü iddia edilmiştir. Kaynaklardaki bilgiler bu yöndeyken, benim araştırmalarıma göre özellikle Akdeniz’de Anadolu parsını gördüğünü iddia eden birçok insan var.

Herhangi bir köy ve yaylada genellikle halk tarafından Anadolu parsının görüldüğü iddia edilir. Ancak yine de söylemekte fayda var, insanların gördüğü hayvanlar Anadolu parsı yerine vaşak ya da benzeri başka bir yırtıcı olabilir. Elbette parsı gördüğünü iddia edenler bunu kötü niyetle yapmıyor, gördükleri hayvanın Anadolu parsı olduğuna inanmak istiyorlar. Çünkü bu hayvanın Anadolu’da hala yaşadığı bilmek, türünün yok olmamış olmasını tamamen iyi niyetle istiyorlar.

anadolu-parsi-yasiyor mu

2006 Yılında ise tekrardan Anadolu parsıyla ilgili haberler gündeme düşmüştü. 2006’da bu kez insanlar Anadolu parsının varlığına inanmışlardı. Mersin’de Kayacı Vadisi ormanlık alanında kameraların bir Anadolu parsını görüntülediği iddia edilmişti. Bu iddia birçok farklı şekilde yalanlandı, Anadolu parsının araştırılması için maddi destek almak amacıyla bu iddianın ortaya atıldığı bile söylenmişti. Halkımızın Anadolu parsına olan ilgisi bugün 2020 yılında bile oldukça yoğun. Gerçekten de bu nedenle bir iddia ortaya atılmış olabilir. Bu nedenle herhangi bir fotoğraf paylaşılmamış olup, iddia üzerinden bir kanıt bulunmamaktadır.

Elbette hepimizin istediği şey Anadolu parsının ülkemizdeki varlığını sürdürmesi. Ancak bazı kaynaklara göre son bireylerin soylarına devam ettirecek kadar fazla olmadıkları düşünülüyor. 21. Yüzyıla ulaşamayan bu son bireylerin yeterli gen havuzunu taşımadıkları düşünülüyor. Doğu Toroslar’da hala yaşadığına inanılan bu son bireylerin devamının 11 tane oldukları tahmin edilse de henüz görülmedi.

Bu tarihlerden sonra vurulan hiçbir leopar Anadolu parsı değildi. Yakın tarihte vurulan birçok leoparın Anadolu parsı olduğu iddia edilse de sonradan başka türler olduğu ortaya çıkmıştı.

Anadolu Parsı’nın Nesli Tükendi mi?

26 Mayıs 2015 tarihinde Çevre ve Orman Bakanlığı ile Merkez Av Komisyonu yeni bir yasa çıkarttı. Bu yasaya göre, Türkiye sınırları içinde Anadolu parsının herhangi bir şekilde avlanması durumunda 50 bin TL’den başlayan yaptırımlar uygulanacak. Herhangi bir biçim ve 50 Bin TL’den başlayan ceza… Bu ne demek oluyor? Pars bana saldırmıştı vurdum, evimin önündeydi korktum, hayvanıma saldırıyordu, maddi zarar veriyordu falandı filandı diyen başına buyruk avcılarımızın artık bu avı yapamayacağının net bir ifadesi.

anadolu-parsi-

Peki, nesli tükendiyse neden bu cezalar var, nesli tükenmiş bir canlı avlanamaz? Diyorsanız, Anadolu parsının hala hayatta ve Anadolu’nun birçok yerinde yaşadığını söylesek?

Anadolu Parsının Yaşadığı Yerler

2013 yılında Anadolu parsının yaşayıp yaşamadığı en az kendisi kadar gizemli bir şekilde araştırılıyordu. Bu araştırmanın sonucunda, Anadolu parsının en az 8 ilde yaşadığı tespit edilmişti. Bu araştırmanın bulgularının yakında paylaşılacağı o tarihte söylenmişti. Anadolu parsının fotokapanlarla görüntülendiğini ve yaşadığına dair kesin kanıtların olduğu dile getirilmişti. Daha sonra bu bilgiler değişti ve Anadolu parsının en az 20 ilde yaşadığı duyuruldu.

Doğu Anadolu, Doğu Karadeniz ve Batı Karadeniz’de yaşadığı tespit edilen parsın, yaşam potansiyeli düşünüldüğü zaman da en az 30 ilde yaşama ihtimali var.

Bu bulgular henüz paylaşılmadı ancak 2013 ve 2015 yıllarında Anadolu parsının varlığı ciddi şekilde araştırılmıştı. Hatta bir dönem, parsı canlı halde yakalayıp uzmanlara teslim edenlere sıfır otomobil ödülü verilecekti.

2015’de başka bir şey daha olmuştu. Tunceli’de ölü yavru bir pars bulunmuştu. Bu pars ölüsünden yetkililer haberdar edildi ve pars incelemeye alındı. Yavru pars su içerisinde bulunmuştu ve yeterince tanımlanması imkansızdı. Gerekli tespitin yapılması için doku örnekleri alındı. Gen tespiti ve DNA analizi için TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’ne gönderildi.

Evet, yazımızın sonuna gelirken bulunan ölü yavrunun Anadolu parsı olduğunun kesin ve net olarak ispatlandığını belirtelim. Anadolu parsı hala hayatta ve Anadolu’da gizemiyle yaşamını sürdürüyor.

Anadolu’da bulunan tarihi güzelliklerden biri: https://tuyann.com/gobeklitepe-gobekli-tepenin-hikayesi/

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 1 YORUM
  1. Mustafa karasoy dedi ki:

    Müthiş bir yazı. Yazının sonunda çok sevindiğimi. Belirtmek. İsterim

BİR YORUM YAZ