12 Öfkeli Adam (12 Angry Men)

Bu yazımızda önereceğimiz film, 12 Öfkeli Adam (12 Angry Men)

Bu Film Önerisi diğerlerine pek benzemiyor. 12 Angry Men, yapım yılı ve siyah beyaz olması sebebiyle birçok insanın izlemekten vazgeçtiği bir film. Birçok film önerileri listelerinde bu filmi görüp es geçtiğinizi biliyorum.

Yönetmen koltuğunda Sidney Lumet’in oturduğu, Henry Fonda, Lee J. Cobb gibi dönemin popüler ve önemli isimlerinin yer aldığı film 1957 yılında yapıldı. Henry Fonda aynı zamanda bu filmin yapımcılarından birisidir.1957 Yapımlı olmasına rağmen müziklerinden tutun çekim açılarına kadar her şeyiyle gerçekten izlemeye değer bir filmdir. 12 Öfkeli Adam Filmi, 2007 yılında “kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli” filmler içine girerek, ABD Ulusal film arşivindeki yerini almıştır.

Kaynak: 12 Öfkeli Adam Wikipedia

Oldukça çarpıcı bir konusu ve dönemin olabilecek en iyi kamera önü-kamera arkası sanatını sergileyen filmin konusundan biraz bahsedelim. 12 Öfkeli Adamda gerçek bir drama söz konusu.

Bir Jüri üyesinin diğer jüri üyelerine davalının suçsuz olduğuna ikna etmesi gerekmektedir. Jürinin vermesi gereken karar fakir kesimden gelen bir çocuğun babasını öldürüp öldürmediğine kanaat getirmektir. Eğer çocuk suçlu bulunursa, elektrikli sandalye yöntemiyle idam edilecektir. Filmde isimlere yer verilmez, “çocuk, tanık, yaşlı adam” vb şekilde hitaplar mevcuttur.

Bu idamın nasıl gerçekleşeceği bilgisi Jüriye verildikten sonra filmin birkaç dakikası hariç, tamamının geçeceği jüri odasına geçilir. 12 Jüri burada birbirleriyle davalı çocuğun kaderini belirlemek üzere tartışacaklardır. Amaç oybirliğine ulaşarak karara varmaktır. Jürilerin bazıları önyargılı bir şekilde yaklaşarak, oybirliği için hızlı hareketler etmektedir.

12 Öfkeli Adam filminin en önemli noktalarından birisi bu jürilerin birbirlerini ikna etmeye çabalarıdır. Şüpheli olanın suçlu olarak kabul edildiği bir ortamda, 12 jüriden sadece bir tanesi, diğerlerine karşı gelecektir.

12 Öfkeli Adam Konusu

İdamın gerçekleşmesini isteyen taraf yukarıda da bahsettiğim gibi çoğunluk olarak önyargıları ile yaklaşacaklar ancak oy çoğunluğuna varılmadan evvel, bir tek jüri hepsinin kararını değiştirmek için çabalayacak. Çocuğun suçsuz olduğunu düşünen Jüriler arttığı zaman bile sayıca suçlu bulunmasına karar verilmek üzeredir. İdamın gerçekleşmesini isteyen taraflar öncelikle çoğunluktayken çocuğun lehine karar verilmesi için mücadele eden diğer jürilerin de kararlarından dönmeleri an meselesidir.

Jüri odasında bu tartışmalar yaşanırken, filmin mekanı da sadece başı ve sonunda değişecekken aralardaki kısa lavabo sahnelerinde de değişmektedir. Film çok sade görünen ancak birçok farklı şeyi içinde barındıran oldukça önemli bir eserdir. İnsan vicdanını sorgulayan, adaletin ne derece güvenilir olduğunu, adalet sisteminin şüpheliyi suçlu kılmasını, bir çocuk bile olsa suç işleyebilecek bir potansiyelde olması gibi şeylere değinir.

Az önce yukarıda da yazdığım gibi filmin çekim teknikleri mükemmeldir. Evet, şimdiden tek bir mekanda geçen bir filmin çekim tekniklerinde ne farklı olabilir ki? Dediğinizi duyar gibiyim. 12 Öfkeli Adamın kurgusunda da bu yüzden hiçbir eksik yok ya zaten. Sidney Lumet’in yönettiği ilk film ancak kesinlikle ustalık eseri.

Jürinin tartışırken ki hararetini ve filmin atmosferinin kaotik bir havaya bürünmesini düşünün. Üstelik tek bir mekanda geçiyor ve klostrofobiden de öylesine bir yardım alıyor ki, boğulacak gibi oluyorsunuz.

12 Öfkeli Adam Filminin Çekim Tekniği

Başlangıçta kameraların her biri göz hizasının üzerinde bir şekilde ayarlanıyor. Böylece tek bir mekanda geçen filmin her şeyini apaçık ortaya sermeyi amaçlıyor yönetmen. Ancak çekim tekniği tek bir amaca hizmet etmiyor, göz hizasının üzerindeki bu kamera açısı sayesinde yönetmen jürinin birbirlerine olan mesafesini gösteriyor. Tabi bununla kalmayarak mekan açısından daha iyi bir perspektif ortaya çıkartıyor.

Bir süre sonra kamera göz hizasına konumlandırılıyor ve izleyici şimdi kendisini odanın içinde buluyor. Film devam ettikçe bu kamera açısı hizasının altına kayıyor ve artık bambaşka bir görüntü ortaya çıkıyor. Arka plandakiler daha net gözükürken, kullanılan mercek sayesinde büyütme-genişletme yapılabiliyor. Yani daha yakın görünüyor, kamera açısının aşağı doğru olmasından da ortaya klostrofobiyi tetikleyecek bir görüntü çıkıyor. Jüri üyelerinin şiddetli tartışmalarıyla da o kaotik atmosfer insanı germeye başlıyor.

12 Öfkeli Adam vermek istediği hisleri hem senaryosuyla hem çekim teknikleriyle hem de yarattığı kaotik atmosferiyle, hararetli tartışmalarıyla sonuna kadar vermekte. Şiddetle tavsiye ettiğim filmlerden biridir, yapım yılına ve renk olayına takılmadan izleyin!